پایانی برای جنگ و خشم (۱)

پاسخ استاد علی‌اکبر مظاهری به پرسش مشاوره‌ای

پرسش: 
دو فرزند دارم؛ دختری دوازده‌ ساله و پسری شش‌ ساله. باهم سازگاری ندارند. دائم جنگ و دعوا می‌کنند. رفتار مناسب از جانب ما چه رفتاری است؟
پاسخ:
۱. این حالت، مخصوص فرزندان شما نیست. همهٔ بچه‌ها، هم رفاقت دارند، هم ناسازگاری. در خانواده‌های خویشان و آشنایان بنگرید؛ هیچ خانواده‌ای را نمی‌یابید که فرزندانشان هیچ ناسازگاری نداشته باشند. فرزندان یک خانواده، تا کودک‌اند، دوستی‌ها و قهرهای بچه‌گانه دارند. نگران نزاع‌هایشان نباشید.
۲. در دعواهای بچه‌ها کمتر دخالت کنید. بگذارید خودشان قهرها و آشتی‌هایشان را مدیریت کنند.
۳. «عدالت تربیتی» را دربارهٔ فرزندان مراعات کنید. ای‌بسا بی‌عدالتی‌های تربیتی والدین، سبب حسادت و کینهٔ فرزندان شود و آتش لجاجت را در دلشان برافروزد و ناسازگاری‌هایشان را افزون کند. کودکان، عدالت و بی‌عدالتی را درک می‌کنند؛ با همان درک کودکانه‌شان.
۴. فرزند بزرگ‌تر را رئیس فرزند کوچک‌تر نکنید. فرزندان بزرگ باید خادم و حامی فرزندان کوچک باشند، نه رئیس آنان. «برادرسالاری» (نیز خواهرسالاری) از آفت‌های دانه‌درشت تربیتی است. مراقب آن باشید. به فرزند بزرگ‌تر، امتیاز نابه‌جا ندهید، که نتایج ناگواری دارد.
۵. مهارت‌های تربیتی را بیشتر بیاموزید. هرچه سطح مهارت‌های تربیتی شما و همسرتان بالا رود، فرزندان، بهتر تربیت می‌شوند و از ناسازگاری‌هایشان نیز کاسته می‌شود.
۶. شیوه‌های تربیتی شما و همسرتان یکسان باشد. اگر اسلوب تربیتی والدین، دوگانه و ناهمگون باشد، کودکان، سردرگم می‌شوند و ای‌بسا که خودشان شیوهٔ سومی را برگزینند که به صلاح نباشد. فرزندان، از شما و همسرتان، باید یک روش ببینند و یک ندا بشنوند؛ مثلاً از هر دوی شما یا آری بشنوند یا نه؛ نه که از یکی‌تان آری بشنوند و از دیگری نه.
۷. امر و نهی را به حداقل برسانید. برخی می‌پندارند اساس تربیت صحیح، امر و نهی تربیتی است. حال آن‌که چنین نیست. تا جای ممکن، کودک را امر و نهی مستقیم نکنید. دستورهای فراوان، کودک را کلافه می‌کند و آنگاه است که جری می‌شود و طغیان می‌کند.
۸. چند کتاب خوب تربیتی بخوانید.
۹. با یک مشاور تربیت کودک، مشاورهٔ خصوصی انجام دهید.

#ماهنامه_رشد_آموزش_خانواده
#شماره۴_دی‌ماه_۱۳۹۸