آفتی خانمان سوز

 درد حسد!

✍ نویسنده: خانم زهره شفیع، کارشناس علوم قرآن و حدیث

🦉 آفتی خانمان‌سوز

حسادت، آفتی که دست به گریبان کودکان و بزرگسالان است. احساسی که انسان هنگام کمبودهایش نسبت به دیگران دارد، هنگامهٔ این احساس دوست دارد این کمبودها را نداشته باشد و یا افراد دیگر هم این کمبودها را داشته باشند. این کمبودها می‌تواند مالی، عاطفی، جسمی باشد.

نخستین حسادت آدمی به حسادت قابیل به برادرش هابیل برمی‌گردد، زمانی که خدا قربانی هابیل را پذیرفت اما قابیل را نه. قابیل که در حسادت برادرش می‌سوخت دست به قتل برادرش زد. اولین قصهٔ حسادت آدمی که نتیجهٔ شوم آن برادر کشی بود.

قصهٔ قرآنی دیگر از حسادت، احساس حسادت برادران حضرت یوسف بود. و نتیجهٔ آن آزار و اذیت برادر، فروش او به عنوان برده و گذاشتن داغ فراق پدر بر پسر عزیزتر از جانش.

این آفت خانمان‌سوز نتیجهٔ ندیدن تفاوت‌ها است. یکی زیباست و دیگری نه. یکی ثروتمند و غنی و دیگری فقیر و نیازمند. یکی عالم و دانشمند و دیگری بی‌سواد و کم سواد.

در زندگی خانوادگی و اجتماعی باید این اصل را پذیرفت که آدمیان با یکدیگر متفاوتند. این تفاوت‌هاست که پیشرفت‌ها، اراده‌های پولادین، تلاش‌ها و نیازها را می‌سازد. برخی از تفاوت‌ها ذاتی است، اما بیشتر تفاوت‌ها اکتسابی و حاصل تلاش فردی و شبانه‌روزی افراد است. تفاوت‌های ذاتی و خدادادی را خدا قرار داده است و در پس کار حکیم، کاری باحکمت است.

«و قدخلقکم اطوارا.(نوح:14) «شما را به گونه‌های مختلف آفرید».

و رفع بعضکم فوق بعض درجات لیبلوکم فیما آتاکم. (انعام:165) و رتبه بعضی از شما را بالاتر از دیگری گردانید تا شما را در این تفاوت رتبه‌ها بیازماید.»

خداوند متعال و حکیم در قرآن علت این تفاوت‌ها را آزمایش آدمی می‌داند.

اما در پس این تفاوت‌ها نباید مقایسه کردن، تبعیض، حسادت، تکبر و غرور دیده شود.

حسادت در پی طرد شدن از خانواده، دوستان، اجتماع و عدم اعتماد به نفس به وجود می‌آید.

زمانی که استعدادها، قابلیت‌ها و شایستگی‌های کودکان، نوجوانان و حتی جوانان نادیده گرفته شود و آن‌ها با دیگران مقایسه شوند این احساس نازیبا در انسان ریشه می‌دواند و به مرور زمان رشد کرده و به درختی تنومند تبدیل می‌شود. این حس سن و سال و جنسیت نمی‌شناسد و در هر مرحله از زندگی می‌تواند رخ دهد.

این احساس ناپسند باعث به وجود آمدن احساسات ناپسند دیگر می‌شود، تنفر، حقارت، بی‌احترامی‌، اضطراب و استرس و برخی بیماری‌های جسمی.

برای رهایی از این حس باید اعتماد به نفس داشت، از مقایسه خود با دیگران پرهیز کرد و این واقعیت را پذیرفت که کمال مطلق تنها ذات خدای یگانه است، هر انسانی نقصی دارد.

انسان باید همیشه شاکر الهی باشد، توانمندی‌های خود را ببیند و برای رفع نقص‌ها و کمبودها تلاشی شبانه‌روزی و بی‌وقفه داشته باشد.

ان شاءالله.

۹۹/۶/۲۹