پس از طلاق (۴)؛ اصلاح مصلحان

 اصلاح مصلحان

 #نویسنده_و_مشاور: #علی_اکبر_مظاهری

 پس از طلاق (۴)

همّت و اقدام مصلحان دانا، در ساماندهی زندگی دوبارهٔ طلاقیان، از حسنات ارجمند پس از طلاق است.
اکنون که طلاق‌کاران، زندگی پیشین را ویران کرده‌اند و حالا که دارند مرحلهٔ تأمل، فرونشینی خشم، تجدید نظر، و احتمالا پشیمانی را می‌گذرانند، نقش مصلحان مشفق، نمایان می‌شود.
«اصلاح ذات‌البین»، از معارف اسلام است. قرآن را ببینید:
«إِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَکَمًا مِنْ أَهْلِهِ وَحَکَمًا مِنْ أَهْلِهَا إِنْ یُرِیدَا إِصْلَاحًا یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُمَا...»؛۱
اگر از جدایی آن دو (همسر) بیم دارید، یک داور از خانوادهٔ شوهر، و یک داور از خانوادهٔ زن انتخاب کنید (تا به کار آنان رسیدگی کنند). اگر این دو (داور)، تصمیم به اصلاح داشته باشند، خداوند دل‌های آن دو را به هم نزدیک می‌کند... .
این آیه، اگرچه برای «حکمیت» در مرحلهٔ پیش از طلاق است، اما اقدام مصلحانهٔ مصلحان، برای سامان‌بخشی زندگی زوج‌ها را نیز می‌تواند شامل شود. اکنون دربارهٔ تفسیر این آیه، سخن نمی‌گوییم، بلکه می‌گوییم:
در میان خانواده و خاندان و خویشاوندان زن و مرد، نیز از آشنایان و مشاوران و اصلاح‌جویان، کسانی یافت می‌شوند که در این مرحله، همّت ورزند، پا پیش نهند، و دست در کار اصلاح زندگی این دو فاختهٔ بال‌شکسته کنند؛ به امید دوباره‌سازی زندگی آنان.
این مصلحان باید:
۱. هم دانا باشند هم توانا.
۲. چه بهتر که با مشاوری دانا و توانا ارتباط بگیرند و تا آخر کار، او را همراه داشته باشند.
۳. یقین داشته باشند که طلاق این زوج، «ناروا» بوده است، که اگر «روا» بوده، نباید دوباره‌سازی کرد. در این‌باره، نظر مشاور را بگیرند. در طلاق‌های «روا»، نباید کوشید که بازگردند. مراقب این نکته باشیم! نباید به هر زور و ضربی، جداشدگان را پیوند داد. «ناروائیان» را باید پیوندی دوباره داد، نه «روائیان» را. یادمان باشد! کسانی که روائیان را پیوند مجدد می‌دهند، خطا می‌کنند.
کسی از این مصلحان، که می‌کوشند به هر قیمتی که شده زوج‌های طلاقی را پیوند مجدد دهند، می‌گفت: «آنقدر آیه و حدیث برایشان خواندم که اگر برای کافر می‌خواندم، مسلمان می‌شد، اما بر اینان اثر نکرد.» او توجه نداشت که ریشهٔ جدایی اینان چیست. آیه و حدیث خواندن برای بازگرداندن طلاقیان، در جایی لازم است که بدانیم طلاق‌شان ناروا بوده است.
۴. زیاد تشویق نکنیم. ایشان را به رودربایستی نکشانیم. مجبورشان به بازگشت نکنیم؛ بلکه راه صلاح را به ایشان بنمایانیم و یاری‌شان کنیم تا به نتیجهٔ مطلوب برسند و خود تصمیم نهایی را بگیرند.
قدیم‌ها رسمی بود، اکنون نیز بیش‌وکم هست، که دو نفر را که بر سر مسأله‌ای اختلاف می‌کردند و کارشان به قهر می‌انجامید، در یک جا گیر می‌انداختند و پس از نصیحت‌های کلیشه‌ای، بدون این‌ که ریشه یا ریشه‌های نزاع‌شان را بدانند، می‌گفتند: روی هم را ببوسید و صلوات بفرستید. و مسأله را ختم می‌کردند. عمق مسأله را نمی‌کاویدند. ‌گره‌ها را نمی‌گشودند. بر ریشه‌ها خاکستر می‌کشیدند. این کار، دربارهٔ «طلاقیان روا»، «ناروا» است. یادمان باشد!
باید ریشه‌های نزاع را بیابیم و آن‌ها را اصلاح کنیم. اگر اصلاح‌پذیر بود و به‌یقین دانستیم که طلاق‌شان ناروا بوده است، در تجدید زندگی‌شان بکوشیم.
به امید خدا.

۱۳ مرداد ۱۴۰۲

۱‌. سورهٔ نساء، آیهٔ ۳۵

ما را در رسانه‌هایمان دنبال کنید 👇
🌐 http://zil.ink/mazaheriesfahani?v=1