در گفتگو با شفقنا مطرح شد: رواج آپارتمان های مجردی در تهران فاجعه است / حکومت درباره مشکل ازدواج مسوول است
» شفقنا. زندگی – حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر مظاهری، استاداخلاق وخانواده، نسبت به خطر فراگیر کاهش ازدواج و بالا رفتن سن ازدواج در کشور هشدار داد و گفت: تمام نیروی دیپلماسی کشور بر روی برنامه هسته ای متمرکز شد و آن را به فرجام و برجام رساند، دولت باید بر روی ازدواج جوانان نیز متمرکز شود و این مشکل را حل کند؛ اگر جامعه، نیروی دولت، بزرگان و عقلا عزم خود را برای ازدواج جوانان جزم کنند این مساله با نتیجه مطلوبی حل خواهد شد.
او در گفت وگو با شفقنا اظهار کرد: معتقدم حکومت در وجود و حل مشکل ازدواج در کشور مسوول است.
شعار اکنون باید ساماندهی ازدواج جوانان باشد و دولت هم در حل این مساله نباید تنها شعار دهد بلکه باید بودجه ای به آن اختصاص دهد.
متن گفت وگوی شفقنا با حجت الاسلام و المسلمین مظاهری را می خوانید:
در مقوله ازدواج با بحث های مختلفی به لحاظ دینی و اسلامی درگیر بودیم و هستیم، اما جامعه در حال طی کردن مسیری با شیب منفی است. نسبت به ۱۰ سال گذشته تعداد دختران و پسران ازدواج نکرده و همچنین طلاق افزایش یافته است و چنین آماری زیبنده کشوری اسلامی چون ایران نیست. به نظر شما علت این مساله و راه های برون رفت از آن چیست؟ چرا جوانان ما از ازدواج فراری هستند؟
از قدیم می گفتیم که در مورد برخی از مسایل زیاد حرف نزنید و بیشتر عمل کنید، این بسیار مشهور و معروف است که “از سخن کم کنید و به عمل بیافزایید”، می خواهم این سخن را تصحیح کنم، باید هم حرف زد و هم عمل کرد، آنچه پسندیده و مطلوب نیست این است که سخن بگوییم و بنویسیم و عمل نکنیم. درباره ازدواج ما نیازمند سخن، نوشتن و برنامه ریزی های بسیاری هستیم؛ نه اینکه گفتن ها و نوشتن ها زیاد و عمل کم باشد یا اینکه عمل کم باشد و گفتن ها و نوشتن ها نباشد بلکه سخن و کردار باید همتا یکدیگر باشند. بنده سخنی را سال های سال مطرح و ادعا هم کردم که اگر کسی خلاف این را دریافت به من خبر دهد، گفتم در زمان پیغمبر اکرم(ص) با وجود کمبود امکانات در مدینه النبی مشکلی به نام مشکل ازدواج وجود نداشت، اما امروز گفته می شود که باید امکانات باشد تا مشکل ازدواج حل شود. در زمان پیامبر(ص) دختر و پسر مجرد نداشتیم، اگر پسر یا دختری نمی خواستند، ازدواج کنند این حرف دیگری بود، یا دختری نمی خواست ازدواج کند به هر دلیلی حرف دیگری است، اما اینکه جوانی بخواهد ازدواج کند و شرایط برای محقق شدن این امر وجود نداشته باشد؛ مشکل بزرگی است.
در زمان پیامبر(ص) برای امر ازدواج فرهنگ سازی نمی شد، چرا در آن زمان ازدواج رخ می داد؟
پیامبر از مکه به مدینه آمده بودند و حکومت تشکیل دادند، در همان حکومتشان مشکلی به نام ازدواج نبود، پیامبر فرهنگ سازی کرده بودند و خود ایشان شخصا به میدان پا گذاشته بودند. به جوانی می رسیدند و می گفتند ازدواج کردی، اگر می گفت نه، علت را جویا می شد و در همان لحظه مشکل را حل می کردند. یکی از مشکلاتی که جوانان در آن زمان مطرح می کردند، این بود که یا رسول الله ما با چه کسی ازدواج کنیم، پیامبر دختری را معرفی می کردند؛ نمونه آن ازدواج میان جوبیر و زلفا. صحبت پیامبر در دل ها نفوذ داشت به همین دلیل وقتی در فضیلت ازدواج صحبت می کردند، موجب تحول می شد و افراد سخن پیامبر را در رأس قرار می دادند. پیامبر اکرم در مدت زمان کوتاهی چنین فرهنگی را در جامعه ساخته بودند و هیچ مشکلی وجود نداشت، اما ما از ابتدای انقلاب در حال فرهنگ سازی در این زمینه هستیم و مشکلات بسیاری داریم.
چرا امروز چنین فرهنگ سازی در جامعه ما شکل نگرفته است؟
در مورد مسایل جوانان، هم باید گفت و هم باید عمل کرد، اما گفتن هایمان باید پر و پا قرص باشد و در عمل هایمان هم مخلصانه و جوانمردانه به میدان بیاییم. دولت اعلام کرده که امروز ما حدود ۱۱ میلیون نفر جوان آماده ازدواج داریم، عده ای مشکلات را مطرح و مدام تکرار می کنند در صورتی که اگر چیزی زیاد تکرار شود نتیجه معکوس می دهد. تجربه ۳۰ ساله من در عرصه روانشناسی این را نشان می دهد که وقتی ازدواج جوانان ما عقب می افتد پسرها در انتخاب دختران وسواسی و دخترها افسرده می شوند. باید در این زمینه طرحی نو در انداخت، بزرگترها باید وارد میدان شوند و افرادی واسطه خیر برای ازدواج ها گردند؛ کاری که پیامبر اکرم انجام می دادند و اکنون در جامعه ما نیست.
جوانان بسیاری هستند که سن ازدواجشان گذشته و تمایل دارند اما هنوز این امر در میان آنها تحقق نیافته است.
جامعه باید متوجه عوامل تغییر ذائقه جوانان ما نسبت به ازدواج باشند چرا که همین مساله موجب تأخیرات طولانی در امر ازدواج می شود. باید پیش از اینکه ذائقه دختران و پسران خراب شود، شرایط ازدواج را تسهیل کنیم. در روایت ماست که پیامبر(ص) فرمودند: خداوند مرد بد ذات را دوست ندارد. کسی که ارتباط با افراد بسیار را تجربه می کند، تنوع طلبی هم برای او پیش می آید یا به ازدواج رغبت نمی کند یا اگر همسر داشته باشد به همسر خود رغبتی نمی کند و میلش به سوی دیگران گرایش پیدا می کند؛ چنین فردی در حقیقت بد ذائقه شده و زندگی چنین افرادی فرخنده نمی شود.
در جامعه اسلامی ما این روزها بحث ازدواج موسوم به “سفید” مطرح است. نظر شما چیست؟
ازدواج موسوم به “سفید” فاجعه ای است که در کشورهای اروپایی و آمریکا وجود دارد و دختر و پسر ازدواج نمی کنند و گاهی صاحب فرزند هم می شوند. بنده در نوجوانی قبل از انقلاب، داستانی در یکی از مجلات آن وقت خواندم که نوشته بود آپارتمان مجردها، خیلی تعجب کردم که مگر چنین چیزی می شود! ننگ است، الان در تهران آپارتمان مجردها وجود دارد و دختر و پسر بدون ازدواج با یکدیگر در یک خانه زندگی می کنند که فاجعه بزرگی است، اگر این مساله در جامعه ما جا بیفتاد تیشه به ریشه ازدواج می خورد. مساله “ازدواج سفید” بسیار دردناک است اگر جوانان خود را به هنگام ازدواج ندهیم، دچار ازدواج سفید می شوند. مثلا اگر شما از جهت تغذیه غذای مردم را تهیه نکنید حرام خوار و دزد می شوند. ابوذر می فرماید که من تعجب می کنم از کسی که در خانه خود نان ندارد چطور شمشیر نمی کشد. همین مساله در مورد غریزه جنسی نیز مطرح است، تعجب می کنم از دختر و پسری که ازدواجشان به تأخیر افتاده و گناه نمی کنند و منحرف می شوند. باید به مردم و مسوولان در مورد “ازدواج سفید” هشدار داد، این امر نباید در جامعه فراگیر شود چرا که موجب فساد می شود. در چنین مواردی شاید عده ای بر این معتقد باشند که عقد موقت خوانده شود تا از نظر شرعی مشکل وجود نداشته باشد، اما مهم این است که این دو نفر نسبت به هم تعهد ندارند و این مشکل و مساله اصلی است. بهترین شیوه ازدواج همان شیوه ای است که پیامبر و اسلام به ما یاد داده و در ایران هم بوده است، اگر بخواهیم ازدواج خارج از این چارچوب را تجویز کنیم یعنی اینکه خودمان با دست خود هلاکتمان را امضا کرده ایم.
همه ما در این دو سال اخیر دیدیم که تمام نیروی دیپلماسی کشور بر روی برنامه هسته ای متمرکز شد و آن را به فرجام و برجام رساندند، دولت همانطور که به دیپلماسی کشور متمرکز شد و آن را به جایی رساند، باید برای ازدواج جوانان نیز متمرکز شود؛ اگر جامعه، نیروی دولت، بزرگان و عقلا عزم خود را برای ازدواج جوانان جزم کنند این مساله هم حل می شود و قطعا به نتیجه می رسد. برخی از مشکلات فرهنگی است که اهل فرهنگ باید در این زمینه وارد عمل شوند، برخی دیگر از مشکلات مالی است که سرمایه داران و دولت باید وارد عمل شوند و در بعضی از مواقع نیز لازم است بزرگان وارد شوند؛ ازدواج جوانان به هر دلیلی که عقب بیفتد به صلاح جامعه نیست، ما نمی خواهیم فقط سخن دینی بگوییم، هر سخن خوبی سخن دین است، پیامبر فرمودند: اگر کسی برای دخترتان آمد که اخلاق و دینش درست بود به او دختر دهید. البته باید مشاوره و مطالعه کرد و عاقلانه کار را انجام دهید اما معیارهای اصلی همان دینداری و اخلاق مداری است.
جوانان مذهبی نگاه شما را قبول دارند و شاید نگاه تجملی خاصی هم به مقوله ازدواج نداشته باشند، اما وقتی می خواهند وارد عمل شوند زندگی متناسب با امروز اقضائاتی دارد که جوان امروز نمی تواند آنها را فراهم کند.
حل این مشکل عزم عمومی می خواهد، فرد فقط می تواند خود و خانواده را به حدی برساند؛ حل این مساله در سطح جامعه عزم قوی تری می خواهد، ما معتقدیم در این مساله کل حکومت مسوول است. اکنون این زیبنده ما نیست که از بسیاری کشورها عقب باشیم، برخی از جوانان ما به کشورهای دیگر می روند و امکانات بسیار خوبی در اختیار آنها قرار می دهند. پیامبر(ص) وقتی می خواستند در مورد معاد صحبت کنند، چهره شان برافروخته می شد گویا اینکه خبر از یک لشکر می دهند که می خواهد بیاید و مردم را نابود کند چون پیامبر با عمق جان معاد را درک کرده بودند. در مورد ازدواج هم همینطور مسوولان باید نه تنها حرف بلکه وارد عمل شوند.
شعار امسال ما این باشد که ازدواج جوانان را سامان دهید. دولت نباید فقط شعار دهد بلکه بودجه ای به این مساله اختصاص دهد. برای حل مشکلات مالی نیز لازم است یک گروه اقتصاد تشکیل شود و برای ازدواج جوانان طرحی عملی دهند؛ ما زمین ها و معادن بسیار داریم اما تدبیر و مدیریت نداریم. باید توجه داشته باشیم که اگر مساله ازدواج جوانان حل شود بسیاری از مسایل دیگر نیز حل خواهد شد.
