فضیلت های فراموش شده (10)

اوصاف پدر، به قلم پسر

    دنباله اوصاف حاج آخوند ملا عباس تربتی، به قلم فرزندش حسینعلی راشد، از کتاب «فضیلت های فراموش شده»، انتشارات روزنامه اطلاعات، با ویرایش و تلخیص.

    » حکایت ها و هدایت ها (5)

از خصوصیات مرحوم حاج آخوند این بود که اهل بحث و جدل نبود. او دین را برنامه عمل می دانست نه وسیلة بحث و جدل. و می دانست کسانی
به بحث و جدل می پردازند که نمی خواهند عمل کنند.

همچنین می دانست که غالباً مردم به موجب میل و هوای خاصی که دارند یا به سبب طرز فکر خاصی که معلول ساختمان وجودی آن هاست، به چیزی پایبند می شوند، نه به حکم عقل و استدلال... . به این جهت، باید آنچه به نظر انسان حق است و بر خیر مردم است را گفت و نباید توقع داشت که آن ها حتماً قبول کنند. کسانی که استعداد  موافق داشته باشند، قبول خواهند کرد و آن ها که نداشته باشند، نه.

مردم ده ما می گفتند: ما پیغمبران را که ندیده ایم، اما گمان نمی کنیم که آن ها هم بیش از همین کارهای حاج آخوند داشته اند.

من که حسینعلی راشد و نویسنده این سرگذشت هستم، در اینجا معذرت می خواهم. چون خواستم عین جمله هایی را که از مردم ده شنیده ام نقل کنم. بنابراین من، ناقل این جمله ام نه انشاءکننده آن. و شاید مقصود آن مردم هم پیغمبران غیر اولوالعزم بوده است... .