ظلمی بی‌جبران (۳)

همدلی و همراهی (۲)

اشاره:
انتشار پست "ظلمی بی‌جبران. دختری که پیر شد"، بازتاب‌هایی داشت. برخی، مانند آن دختر چهل‌ساله، نالیدند و خود را مانند او نامیدند. دیگرانی با او همدردی کردند و دلداری‌اش دادند. و دیگرانی دیگر، ناله‌های او را ناروا شمردند و وی را نهیب زدند که برخیزد و شهامت ورزد و به پیش تازد.
چند پیام از هر سه گروه را می‌آوریم. همراهی‌مان کنید.

۲. خانم نازلی مروت (نویسنده، روزنامه‌نگار، دانشجوی دکتری فرهنگ و ارتباطات)، دیدگاه خانم پونه دهقان را "نگاه متعالی" خوانده و به آن آفرین گفته و نوشته‌اند:

 درست است که ازدواج، برای دختران و پسران، یک اتفاق مهم است، اما آخرین و تنها راه خوشبختی نیست، بلکه یکی از اتفاق‌هایی است که می‌تواند خوشبختی یا بدبختی به همراه داشته باشد.
اصطلاح "پیردختر" و مانند آن، از اصطلاحاتی است که در فرهنگ توسعه‌نیافته ما اهمیت دارد... .

همدلی و همراهی

اشاره:
انتشار پست "ظلمی بی‌جبران. دختری که پیر شد"، بازتاب‌هایی داشت. برخی، مانند آن دختر چهل‌ساله، نالیدند و خود را مانند او نامیدند. دیگرانی با او همدردی کردند و دلداری‌اش دادند. و دیگرانی دیگر ناله‌های او را ناروا شمردند و وی را نهیب زدند که برخیزد و شهامت ورزد و به پیش تازد.
چند پیام از هر سه گروه را می‌آوریم. همراهی‌مان کنید.

۱. خانم پونه دهقان نوشته‌اند:

با عرض سلام.
من با این دختر خانم محترمه احساس همدردی می‌کنم و قبول دارم که برادران ایشان در حق او اجحاف کرده‌اند و زندگی خود را در الویت قرار داده‌ و به نیازهای خواهر خود بی‌توجهی کرده‌اند. حتی اگر اکنون پشیمان باشند، عمر و جوانی رفته‌ی خواهر بازنخواهدگشت.
      هر چند اعتقاد دارم افکار و رفتار ما به دیگران اجازه چنین برخوردهایی را می‌دهد. اما در حال حاضر، افسوس بر گذشته، مشکل‌گشا نخواهد بود و باید به فکر ساختن آینده‌ای روشن و دلخواه باشند.
سن ازدواج، در جامعه کنونی ما، به دلایل مختلف - متاسفانه - بالا رفته است. ایشان هم یکی از این افراد.
      هر چند ازدواج بهنگام بسیار خوب است، اما نباید ناامید باشند. بسیاری از دخترخانم‌ها و آقاپسرها در همین سن و سال ازدواج می‌کنند. ان‌شالله  ایشان نیز با  همسری کفو خود ازدواج خواهند کرد.
       ولی انسان خوشبختی خود را تنها در امر ازدواج نباید ببیند.
      بنابراین پیشنهاد می‌کنم این دوشیزه محترمه، تا وقتی که امر ازدواج برایشان مهیا گردد، از لذت‌های حلال دیگر این دنیا، مثل مسافرت، مطالعه، ورزش، انجام کارهای هنری مورد علاقه، هم‌صحبتی با دوستان هم‌عقیده، بهره‌مند گردند.
     منتظر نباشیم تا فردی پیدا شود و ما را خوشبخت کند. خوشبختی را خودمان برای خودمان باید بسازیم.

ظلمی بی‌جبران‌

دختری که پیر شد

آقای سامانی و برادرانش، که سرپرستی مادر و تنها خواهرشان را بر عهده داشتند، اختیار تصمیم گیری درباره خواستگاران خواهرشان را به دست گرفته بودند. آنان خواستگاران خواهرشان را، بدون نظرخواهی از او، رد می‌کردند و موقعیت ازدواج را از او، که در آن زمان دختری جوان و شاداب بود، می‌گرفتند.
این حکایت به حدود ۳۰ سال پیش بازمی‌گردد. در آن روزگار، که دختران شرم بیشتری از اظهار نظر درباره خواستگارانشان داشتند، خانم سامانی جسارت مخالفت با رفتار غیرمنطقی برادرانش را نداشت و، به‌ناچار، تسلیم بود.
یکی از دلایل مخالفت برادران با ازدواج خواهرشان، که البته مستقیما بیان نمی‌شد، ترس از تنهایی مادرشان بود؛ خواهر را کلفت و پرستار مادر کرده‌بودند.
سال‌ها می‌گذشت و عمر خانم سامانی می‌گذشت و، به‌طور طبیعی، خواستگارانش کم و کمتر می‌شدند، تا اینکه خانم به نزدیک ۴۰ سالگی رسید و دیگر کسی برای ازدواج، به سراغ او نمی‌آمد.
خانم سامانی، که جوانی‌اش به پرستاری و خدمت مادر گذشته بود، اکنون، در ۴۰ سالگی، مادر پیرش را از دست داد و مجبور شد از آن به بعد، زندگی‌اش را به تنهایی بگذراند.
او در بیان درددل هایش می‌گوید:
«برادرانم اکنون زندگی‌های مستقلی دارند و صاحب همسر و فرزندند، در حالی که من مجبورم اکنون تنهایی خود را بپذیرم و دوران پیری‌ام را، به دلیل نداشتن همسر و فرزند، در خانه سالمندان بگذرانم.»
برادران خانم سامانی، که باعث نابسامانی خواهرشان شدند، اکنون پشیمان‌اند، ولی دیگر نمی‌توانند کاری بکنند.
افسوس!

علی‌اکبر مظاهری

چاپ سی و نهم. ویرایش جدید. در جامه‌ای نو. بوستان کتاب

تربیت و فطرت

پیامبر اعظم - صلی الله علیه و آله - فرموده‌اند:
کُلُّ مَوْلُودٍ یُولَدُ عَلَى اَلْفِطْرَةِ یَعْنِی اَلْمَعْرِفَةَ بِأَنَّ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ خَالِقُهُ؛( الکافی، ج 2، ص 12)
هر نوزادی بر فطرت زاده می‌شود؛ یعنی بر اساس معرفت به این‌که خدای سبحان، آفریننده اوست. (الکافی، ج ۲، ص ۱۲)

سعادت، جز در پرتو دیانت، حاصل نمی‌شود؛ خواه سعادت این‌جهانی و خواه رستگاری آن‌جهانی.
تربیت، منهای دیانت، ناقص است؛ حتی وجدانِ منهای ایمان نیز کارساز نیست و می‌توان آن را فریب داد. آنجا که عرصه بر وجدان، تنگ شود، زانو می‌زند.

جانمایه تربیت، که همانا فطرت خدا‌خواهی است و سرشت گرایش به یکتاپرستی و پاکی‌ها، از ناحیه خدای سبحان در نهاد آدمیان به ودیعت نهاد شده است. این فطرت توحیدی، بُن‌مایه نیک‌خواهی‌ها و کمال‌جویی‌ها است.
بر پدر، مادران، مربیان، و هادیان است که این دست‌مایه گران‌سنگ را نیکو بشناسند و نیکو پرورش‌ دهند و مانع‌های شکوفایی‌اش را بردارند و از آفت‌خوردگی، صیانتش نمایند، و اگر به آفتی دچار شد، آفت زدایی‌اش کنند. همین. این است معنای تربیت.

ایمان فطری از منظر روانشناسی

«دکتر کارل جونگ، معروفترین پزشک روانشناس، در یکی از کتاب‌های خود می‌نویسد: در طی سال‌های اخیر، مردمانی از تمام کشورهای متمدن جهان، به من مراجعه کرده‌اند. من صدها بیمار را معالجه نموده‌ام. در بین تمام بیماران من، که نیمه دوم حیات؛ یعنی سنین بالاتر از سی و پنج را می‌گذرانند، یکی پیدا نشده است که مشکلش بالاخره مربوط به پیدا کردن یک عقیده دینی نسبت به زندگی نباشد. با اطمینان خاطر می‌توانم بگویم که هر یک از آن‌ها از آن جهت مریض شده بودند که آنچه را ادیان زنده هر عصر، به پیروان خود عطا کرده‌اند، از دست‌ ‌داده ‌بودند و آن‌هایی که عقیده دینی خود را باز‌ ‎نیافتند، هیچ‌کدام واقعا درمان نشدند.»
(آیین زندگی، نوشته دیل کارنگ، ترجمه جهانگیر افخمی، انتشارات کتاب‌های پرستو، چاپ دوازدهم، صفحه ۱۱۲)

فرجام سخن

«مربی لایق و وظیفه‌شناس کسی است که از دوران کودکی، طفل را به خداوند عالم متوجه کند و با زبانی ساده و در خور فهم کودک، درس ایمان به او بدهد... پدران و مادرانی که فطرت ایمانی طفل را احیا نمایند و از اول او را خداپرست بار ‌‌آورند، با این عمل، از طرفی اساس سعادت او را به پاکی پی‌ریزی کرده‌اند و از طرف دیگر، اولین و مهم‎ترین وظیفه خود را در تربیت، به‌خوبی انجام داده‌اند.»
(فلسفی، محمدتقی؛ کودک، جلد ۱، صفحه ۴۶۰ - ۴۶۱)

پسران میانسال

نویسنده: خانم مهندس فاطمه کوثر

از امتیازهایی که جامعه برای پسران، هنگام خواستگاری، قائل است، این است که مجرد باشند و سابقه ازدواج نداشته باشند.
در نگاه اول، هر عقل سلیمی، امتیازبودن این ویژگی را تایید می‌کند، اما این خصلت، همیشه یک امتیاز نیست.
شاید بتوان گفت برای پسرانی در سنین پایین و در آغاز جوانی، یک حسن است، ولی آیا برای پسران ۳۵ یا ۴۰ ساله هم حسن است؟
در صورت نبود مانعی جدی و عذری موجه، چرا یک پسر، که امکان خواستگاری و ازدواج را داشته، تا کنون مجرد مانده است؟ (بر خلاف دختران که در جامعه ما کمتر می‌توانند آغازکننده خواستگاری باشند.)
اگر این فرد، از لحاظ روانی و جسمانی، سالم است، پس این همه سال، نیاز خود را چگونه پاسخ گفته؟ و اگر پاسخ نگفته، روانش بی‌آسیب نیست. اگر هم اصلا نیازی نداشته، از سوی دیگر زیر سوال می‌رود.
در شرایط مساوی، فردی در این سنین، با سابقه ازدواج و حتی با داشتن فرزند، بر پسری مجرد با سن بالا، عقلا ترجیح دارد؛ زیرا مسیر زندگی‌اش را به‌طور طبیعی طی کرده است.
پس عدم سابقه ازدواج، در همه شرایط، حسن محسوب نمی‌شود، بلکه می‌تواند سوال‌برانگیز باشد.
گاهی معیارها نیاز به بازنگری دارند.

رحلت پیامبر اعظم و شهادت امام حسن و امام رضا - صلوات الله علیهم - تسلیت باد

🍁 افسردگی پاییزی

✍️ با شروع فصل پاییز و زمستان، برخی از افراد علائم افسردگی را از خود نشان می‌دهند. البته اینکه افراد در زمان‌های مختلف حالات روانی متفاوتی داشته باشند، امری کاملا طبیعی است. مثلا بی‌حوصله‌بودن در زمستان را بسیاری افراد تجربه می‌کنند، اما وقتی این حالات از حدی فراتر می‌رود، می‌توان آن‌ را به عنوان یک اختلال بررسی کرد.
"اختلال خلقی‌ فصلی" (disorder affective seasonal ) که به افسردگی فصلی نیز مشهور است، اختلالی است که در اثر کاهش نور آفتاب به هنگام نزدیک شدن فصل پاییز و زمستان و کوتاه‌شدن طول روز بروز می‌کند.

کوتاه‌شدن روز و کاهش اشعه خورشید و به دنبال آن، کاهش تولید "ملاتونین"، در ایجاد این نوع افسردگی نقش دارد و زمینه بروز افسردگی فصلی را، خصوصاً در افرادی که آسیب‌پذیری بیولوژیک بیشتری دارند، ایجاد می‌کند.

🔻احساس غم و ناراحتی عمیق با منشا نامعلوم، تصور پوچ و بی‌ارزشی، ناتوانی در تصمیم‌گیری درست، بی‌انرژی‌بودن برای هرکاری، سرزنش دائمی خود به خاطر مسائل واقعی یا موهوم، احساس کسالت شدید، اضطراب بی‌دلیل و عدم تمرکز، از علائم این اختلال است.

👈 اقدامات زیر می‌تواند در جلوگیری از وقوع این مسئله موثر باشد:

1⃣ انجام ورزش و فعالیت بدنی منظم؛ در زمستان به دلیل کاهش فعالیت بدنی روزمره، این موضوع ضرورت بیشتری پیدا می‌کند . پیاده‌روی در هنگام صبح، بسیار مفید است.
2⃣ قرارگرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، به میزان حداقل یک ساعت در روز.
3⃣ بازکردن پرده‌ها و قرارگرفتن در مکان‌های پرنورتر منزل یا محل کار.
4⃣ چندسفر کوتاه به مناطق گرم‌تر و آفتاب‌گیرتر.
5⃣ رژیم غذایی مناسب که در آن ویتامین‌ها و مواد معدنی به مقدار کافی تامین شده باشد.
6⃣ مواقعی که هوا ابری است، سعی کنید از خانه خارج شوید و در مکان‌های شلوغ و پرجنب‌وجوش حضور یابید.

🗝 در صورت تداوم و تشدید علائم، فنوتراپی (نوردرمانی)، دارودرمانی، و روان‌درمانی، برای کنترل و درمان این اختلال، اثربخش است.
#افسردگى _ پاییزى
🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂🍂
@UMZcounseling

برج سربلند (2)

تحلیلی درباره آنچه مخاطبان [مجله خانه خوبان] درباره دخالت اقوام گفته‌اند.

کارشناس: حجت الاسلام استاد علی‌اکبر مظاهری

تحلیل پیام‌های مخاطبان

خواننده‌ای گفته‌اند: «با مهربانی؛ مثلاً به عمه‌خانم می‌گم حرف شما درسته؛ ولی ما این تصمیم رو گرفتیم».
این سخن، خوب است؛ اما اگر عمه‌خانوم پیگیر نیست، نیازی نیست به ایشان بگویید: «حرف شما درست است؛ ولی ما تصمیم خود را گرفته‌ایم»؛ زیرا گاهی چیزی نگفتن، بهترین پاسخ است. بیش از نیمی از نظردهندگان و دخالت‌کنندگان، سخن خود را پیگیری نمی‌کنند؛ یا فراموش می‌کنند یا منصرف می‌شوند و یا همت نمی‌کنند پیگیر شوند؛ البته اگر پیگیری و سماجت کردند، می‌گوییم ما تصمیم خود را گرفته‌ایم.

دیگری با خشم گفته‌اند: «باید همان رفتار را با خودشان انجام
دهیم».
نه! نباید مقابله‌به‌مثل کنیم. اینجا میدان نبرد با دشمن نیست. اگر چنین کنیم، کاری ناروا انجام داده‌ایم و بر آتش، دامن زده‌ایم. شاید به آنان زیان بزنیم؛ اما خودمان هم زیان می‌کنیم. آتش، دامان ما را نیز می‌گیرد.

خردمندی گفته‌اند:
«بیشتر دخالت‌ها به دلیل ضعف ارتباط زن و شوهر است. یا به خاطر این است که حرف خودمان را نسنجیده پیش دیگران بازگو کرده‌ایم؛ یعنی خودمان چراغ سبز نشان داده‌ایم. در هر حال باید همه راه‌های ورودی زندگی خصوصی را ببندیم و اگر کسی دخالت کرد، ترتیب اثری به حرف آن‌ها ندهیم».
بلی. این سخنی است سنجیده و خردمندانه. ما می‌توانیم بدون هیاهو، زندگی خود را آرام نگه داریم. نیازی به جارزدن نیست.

خردمند دیگری گفته‌اند: «بهترین مواجهه با اقوامی که در زندگی‌مان دخالت می‌کنند، نگفتن اسرار به آنان است».
کاملاً درست است. به فرموده امیر مؤمنان(ع):
کسی که راز خویش را نهان دارد، اختیار کار به دست اوست؛ اما پس از افشای اسرار، اختیار از کف آدمی بیرون می‌شود و به دست دیگران می‌افتد.
(نهج ‌البلاغه، حکمت ۱۶۲).

عزیزی دیگر گفته‌اند: «۱. رفت و آمدها را مدیریت کنیم. ۲. به قانون دوری و دوستی پایبند شویم».
بلی. مدیریت رفت و آمدها را کاملاً تایید می‌کنیم. این قانونی است طلایی، همیشگی و فراگیر؛ اما دوری و دوستی، قانونی است اندکی تلخ. دربارة برخی‌ها قابل اجرا نیست. بایسته است که از آن بهره جوییم؛ اما شایسته است که از تلخی آن بکاهیم و قلمرو کاربردش را محدود کنیم.

خداوند سبحان، یاور همگی‌تان باد.

مجله خانه خوبان، شماره ۱۱۶، آبان ۹۷.

برج سربلند

تحلیلی دربارة آنچه مخاطبان [مجله خانه خوبان] دربارة دخالت اقوام گفته‌اند.

کارشناس: حجت الاسلام استاد علی‌اکبر مظاهری

حصار زندگی مشترک شما

آدمیان در همیشة روزگاران، پیرامون اثاث و محل زندگی‌شان حصار می‌کشیده و حفاظ می‌نهاده‌اند تا خود و ابزار زندگی‌شان را از گزندها حفظ کرده، حریم خصوصی‌شان را پاس دارند.
ضرورت ساختن حصار روحی و روانی برای زندگی، بیش از ضرورتِ ساختن حصار فیزیکی و ساختمانی است.
بر زن و شوهر واجب است که حصاری استوار و قلعه‌ای با دیوارهای بلند و نفوذناپذیر، گرداگرد زندگی خصوصی‌شان بکشند و به هیچ‌کس مجال دخالت‌های ناروا ندهند. این قلعه که آشیانة روحی و روانی زوج‌های جوان و غیر جوان است، باید دارای دیوارهای بلند با پایه‌های استوار و برج و باروی دست‌نارس و نفوذناپذیر باشد. این «برج سربلند» باید یک در داشته باشد؛ دری پولادین و مستحکم، با دو کلید تکثیرنشدنی؛ یکی در دست مرد و دیگری به دست زن. این دو کلید هرگز نباید سه تا یا بیشتر شود و هرگز نباید به دست کسی افتد. حتی صمیمی‌ترین افراد هم نباید بتوانند به دژ خصوصی آنان سرک بکشند یا در آن رخنه کنند.
همسران نباید فریب الفاظی مانند انتقال تجربه، رسیدگی دل‌سوزانه، خیرخواهی مشفقانه و یاری نیک‌خواهانه را بخورند. تجربه نشان داده ‌است معمولاً کسانی که با این عنوان‌ها و به این بهانه‌ها به حریم خصوصی زوج‌های جوان وارد می‌شوند، خرابی به بار می‌آورند و متأسفانه در بسیاری از موارد، خود زوج‌های جوان پای این و آن را به زندگی‌شان باز می‌کنند. همسران باید خود مدیر زندگی‌شان باشند و اگر کمک و راهنمایی نیاز داشتند، از مشاوری دانا و توانا کمک بخواهند و هرگز پای دیگران ـ حتی خویشاوندان نزدیک ـ را به زندگی خصوصی‌شان نگشایند.

نعمت و آفت

این نعمتی گران‌سنگ است که جامعة ما منسجم است و اعضای خانواده‌ها با هم ارتباط دارند و مانند پاره‌ای از جوامع دیگر نیست که در آن‌ها شیرازة خانواده‌ها گسیخته شده و کسی را با کسی کاری نیست. خداوند را بر این نعمت، شکرگزاریم؛ اما نباید از آفت‌های این انسجام غفلت ورزیم. از آفت‌های دانه‌درشت ارتباط‌های خانوادگی، دخالت‌های نارواست. چه بسیار زندگی‌های خانوادگی که ـ به‌ویژه در سال‌های آغازین ـ بر اثر این آفت لطمه می‌خورند و گاه فرومی‌پاشند.
ما به تجربه و طی سالیان دراز و در موارد بسیار مشاوره‌ای و غیر آن، این واقعیت تلخ را آشکارا دریافته‌ایم که هرجا اختلاف و مشکلی در زندگی زوج‌های جوان و حتی غیر جوان دیده شود، خوب که ریشه‌یابی کنیم، رگه‌هایی از خراب‌کاری «خاله‌زنکانه» در آن پیدا می‌شود. خاله‌زنک لزوماً یک پیرزن نیست؛ بلکه نمادی است از بداخلاقی و بی‌تقوایی. چه پیرزن باشد و چه زن جوان. چه زن باشد و چه مرد. چه خویشاوند باشد و چه غیر آن. خاله‌زنکی صفتی ناپسند است که برخی افراد به آن مبتلایند.
بهترین راهکار پیشگیری از این آفت آن است که زوج‌های جوان، اسرار زندگی‌شان را نزد خود نگه دارند و راه نفوذ دیگران را به زندگی‌شان ببندند.
امیرمؤمنان(ع) فرموده‌اند:
«راز تو، اسیر توست؛ اما اگر آن را افشا کنی، تو اسیر آن می‌شوی».
(غررالحکم، حکمت ۵۶۳۹)
ازاین‌رو به زوج‌های جوان و غیر جوان هشدار می‌دهیم مبادا کلید صندوقچة اسرار زندگی خصوصی‌تان را به دست دیگران دهید تا پایشان به زندگی‌تان باز شود؛ زیرا:
چو خود گفتی از کس توقع مدار.
سخن‌مان به زوج‌های جوان و همة همسران این است که حرمت بزرگ‌ترها ـ به‌ویژه پدران و مادران ـ را نگه دارید و با ایشان ادب بورزید؛ از تجربه‌های سودمند و نصیحت‌های مشفقانه‌شان بهره ببرید؛ اما حریم زندگی خصوصی‌تان را پاس بدارید و خودتان نگاهبان زندگی‌تان باشید. بسیاری از ایشان از سر خیرخواهی، دل‌سوزی و محبت می‌خواهند به شما خدمت کنند. خودتان را از خدمت‌‌ها و تجربه‌ها و محبت‌هایشان محروم نکنید؛ اما اختیار زندگی‌تان را نگه دارید. کشتی زندگی‌تان را خودتان کشتی‌بانی کنید. مسائل خصوصی و گلایه‌ها و ناملایمات زندگی‌تان را نزد هر کسی مطرح نکنید. بدون ستیز با بزرگ‌ترها و دیگران از همسرتان حمایت کنید و اجازه ندهید هیچ‌کس حرمت او را بشکند. با عنوان درد دل، از همسرتان نزد دیگران بدگویی نکنید و اسرار خود و همسرتان را به هیچ‌کس نگویید.

تحلیل پیام‌های مخاطبان: [ان‌شاءالله در پست بعد. فردا.]

مجله خانه خوبان، شماره ۱۱۶، آبان ۹۷.